พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติที่มีชีวิต เป็นพื้นที่แสดงแนวคิดในรูปแบบแปลงสาธิตแนวคิดและทฤษฎีต่างๆ ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ ซึ่งแบ่งออกเป็น ๔ โซนด้วยกัน (คลิกที่หัวข้อเพื่อดูรายละเอียด) คือ
- โซนภาคเหนือ แสดงแนวคิดด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
- โซนภาคกลาง แสดงแนวคิดเกษตรทฤษฎีใหม่
- โซนภาคอีสาน แสดงแนวคิดด้านการอาชีพเสริม
- โซนภาคใต้ แสดงแนวคิดเรื่องพลังงานทดแทน
ทั้งนี้เหตุผลที่ทางศูนย์แบ่งการแสดงแนวคิดและทฤษฎีออกเป็นภาคต่าง ๆ นั้น ด้วยแนวคิดและทฤษฎีต่างๆ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีมากมายเพื่อความสะดากในการจะจำของผู้เข้าเยี่ยมชมศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติ
ศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติใช้หลักในการเรียนรู้ คือ PLAY + LEARN = PLEARN
( เพลย์ บวก เลิน เท่ากับ เพลิน )
คือการได้เรียนรู้ และเล่น ซึ่งจะได้ทั้งความรู้ และความสนุกสนาน